τακτισμός

Η κινητική αντίδραση (μετακίνηση ή προσανατολισμός) που παρουσιάζουν ορισμένα φυτά και ζώα προς τα εξωτερικά φυσικά και χημικά ερεθίσματα. Διάφορες επιστημονικές παρατηρήσεις απέδειξαν ότι πολλές κινήσεις φυτών ή ζώων ή ορισμένων οργάνων τους μόνο οφείλονται σε ερεθισμούς του περιβάλλοντος, π.χ. στο φως, στη θερμότητα, στη βαρύτητα, στην υγρασία, σε ορισμένες χημικές ουσίες κλπ. Οι κινήσεις αυτές παρατηρούνται συνήθως στα φυτά και στα κατώτερα ζώα. Οι πεταλούδες (ψυχές) συνήθως, όταν εμφανιστεί κάπου φως, συγκεντρώνονται εκεί. Αντίθετα, άλλοι οργανισμοί (κοριοί, νυχτερίδες κλπ.) απομακρύνονται από το φως και κρύβονται. Ο τ. ονομάζεται ειδικά θετικός όταν η κίνηση γίνεται προς το ερέθισμα (όπως π.χ. στις πεταλούδες που κινούνται προς το φως) και αρνητικός όταν η κίνηση γίνεται για απομάκρυνση από αυτό. Οι τ. στα ζώα δεν είναι πάντοτε ευνοϊκοί για τη ζωή τους. Ανάλογα με το είδος του ερεθίσματος, οι τ. διακρίνονται σε φωτοτακτισμούς, θερμοτακτισμούς (επίδραση θερμότητας), αιμοτακτισμούς (λευκοκύτταρα κινούνται στο αίμα με την επίδραση χημικών ουσιών προς τα μικρόβια), γαλβανοτακτισμούς (επίδραση από βλάβες ή τραύματα), χημειοτακτισμούς (από χημικές ουσίες) κλπ. Οι τ. είναι κινήσεις που δεν έχουν άμεση σχέση με την αύξηση των οργανισμών.

* * *

ο, Ν

τροπισμός.